در پروژه‌های صنعتی، عمرانی و شهری، مدیریت پسماندهای مایع و نیمه‌جامد اهمیت بالایی دارد. یکی از تجهیزات حیاتی در این حوزه، ماشین لجن کش است که برای مکش، جابجایی و تخلیه لجن و فاضلاب از مخازن، چاه‌ها و تصفیه‌خانه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماشین با طراحی تخصصی و توان بالا، امکان پاک‌سازی محیط‌های صنعتی را فراهم می‌کند و در بسیاری از پروژه‌های فاضلاب شهری، نفت و گاز، صنایع غذایی و پتروشیمی کاربرد دارد.
در این صفحه قصد داریم تا به بررسی کامل دستگاه لجن کش، مشخصات فنی، تفاوت آن با سیستم جنتکس و نکاتی مهم در خرید و انتخاب این ماشین بپردازیم. همچنین به عوامل موثر بر قیمت ماشین لجن کش نیز اشاره خواهیم کرد تا انتخاب دقیق‌تری برای نیاز خود داشته باشید.
ماشین لجن کش چیست؟
دستگاه لجن کش یکی از تجهیزات تخصصی در حوزه مدیریت پسماند مایع و نیمه‌جامد است که برای مکش و تخلیه انواع لجن، فاضلاب و مواد ته‌نشین‌شده در محیط‌های صنعتی و شهری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه معمولاً روی شاسی کامیون یا نیسان نصب می‌شود و با بهره‌گیری از پمپ‌های خلأ و مخزن تحت فشار، امکان جمع‌آوری و انتقال لجن از مکان‌هایی مانند سپتیک تانک‌ها، منهول‌ها، مخازن فاضلاب و حوضچه‌های صنعتی را فراهم می‌کند.
وظیفه اصلی ماشین لجن کش، جابجایی سریع و ایمن مواد زائد مایع است که نمی‌توان آن‌ها را با روش‌های معمول تخلیه کرد. این ماشین‌ها در ابعاد و ظرفیت‌های مختلف طراحی می‌شوند تا پاسخ‌گوی نیاز پروژه‌های کوچک تا بزرگ باشند. به همین دلیل، خرید ماشین لجن کش با مشخصات مناسب، نقش مهمی در بهینه‌سازی عملیات پاک‌سازی و نگهداری تأسیسات زیرزمینی دارد.
مشخصات فنی ماشین لجن کش
ماشین‌های لجن کش بسته به نوع کاربرد و ظرفیت مورد نیاز، با مشخصات فنی متفاوتی طراحی و تولید می‌شوند. این دستگاه‌ها معمولاً شامل بخش‌های اصلی مانند پمپ خلأ، مخزن ذخیره لجن، کمپرسور، شاسی ماشین، شیرآلات صنعتی و سیستم‌های کنترلی هستند. در ادامه به مهم‌ترین مشخصات فنی رایج در دستگاه‌های لجن کش اشاره می‌کنیم:
- ظرفیت مخزن 3000 تا 16000 لیتر (بر اساس ظرفیت کامیون)
- دارای پمپ وکیوم با ظرفیت مکش 3500 تا 12000 لیتر در دقیقه
- دارای دریچه ورودی و خروجی مخزن به قطر 4 تا 6 اینچ با مکانیزم باز و بست همراه با جک پنوماتیک و یا مکانیکی
- دارای بوم و قرقره مخصوص شیلنگ و چرخش 270 درجه (OPTION)
- باز و بست درب عقب به صورت هیدرولیکی
- درب عقب مجهز به قفل هیدرولیکی
- دارای جک هیدرولیکی تلسکوپی، بالابر مخزن جهت تخلیه مواد به روش ثقلی
- دستگاه مجهز به سیلیکون صدا خفه کن
- دارای کنترل پنل فرمان به صورت الکتریکی و یا مکانیکی
- دارای قطع کن اضطراری پمپ
- دارای شیلنگ های فشار قوی همراه با کوپلینگ های اتصال سریع جهت مکش و تخلیه
- دارای علایم هشدار دهنده(چراغ گردان-پرژکتور)
- مجهز به وینچ هیدرولیکیجهت بلند کردن درب منهول فاضلاب
- مجهز به کارواش و مخزن آب جهت شستشوی تانکر (OPTION)
- نیروی محرکه مجهز به سیستم هیدرواستاتیک یا SPILET SHAFT
در انتخاب و خرید ماشین لجن کش، بررسی این مشخصات فنی بسیار حیاتی است؛ چرا که انتخاب نامناسب می‌تواند موجب کاهش کارایی، افزایش مصرف سوخت و هزینه‌های نگهداری شود. همچنین، این مشخصات بر قیمت دستگاه لجن کش نیز تأثیر مستقیم دارند.
تفاوت جنتکس و لجن کش
یکی از سوالات رایج خریداران این است که تفاوت بین دستگاه جنتکس و ماشین لجن کش در چیست و هرکدام برای چه کاربردی مناسب‌تر هستند. گرچه در نگاه اول ممکن است این دو سیستم عملکرد مشابهی داشته باشند، اما در واقع تفاوت‌های فنی و عملکردی مهمی میان آن‌ها وجود دارد.
| ویژگی | ماشین لجن کش | دستگاه جنتکس |
| کاربرد اصلی | مکش و حمل لجن، فاضلاب و پسماند مایع | شست‌وشوی مخازن، لوله‌ها و خطوط انتقال با فشار بالا |
| مکانیزم عملکرد | پمپ خلأ و مکش تحت فشار | پمپ فشار قوی (واترجت) برای پاشش آب با فشار بالا |
| نوع پسماند | مایع، نیمه‌جامد و ته‌نشست‌ها | جرم، چربی، رسوبات و آلودگی‌های چسبنده |
| مصرف آب | کم | زیاد (به دلیل استفاده از آب پرفشار) |
| نوع پروژه‌ها | تخلیه سپتیک، منهول، تصفیه‌خانه | پاک‌سازی داخلی خطوط، مخازن صنعتی، پالایشگاه‌ها |
در بسیاری از پروژه‌ها، از ماشین لجن کش و جنتکس به‌صورت مکمل استفاده می‌شود؛ به‌طور مثال، ابتدا با لجن‌کش مواد زائد مکش می‌شود و سپس با جنتکس باقی‌مانده‌ها شسته می‌شود. در هنگام خرید ماشین لجن کش، در نظر گرفتن اینکه آیا به سیستم جنتکس هم نیاز دارید یا خیر، در تصمیم‌گیری نهایی مؤثر خواهد بود.
جمع بندی
ماشین لجن کش یکی از تجهیزات کلیدی در مدیریت و تخلیه فاضلاب، لجن و مواد ته‌نشین‌شده در پروژه‌های عمرانی و صنعتی به شمار می‌آید. این دستگاه با داشتن مشخصات فنی متنوع، از جمله پمپ خلأ قدرتمند، مخازن مقاوم و قابلیت نصب روی انواع شاسی، امکان اجرای عملیات در شرایط مختلف را فراهم می‌کند.
در مقایسه با دستگاه‌هایی مثل جنتکس، ماشین لجن کش بیشتر برای مکش مستقیم لجن و مواد نیمه‌جامد مناسب است، در حالی که جنتکس برای شست‌وشوی رسوبات و آلودگی‌ها با فشار بالا کاربرد دارد. انتخاب صحیح بین این دو، بسته به نوع پروژه، نقش مهمی در کارایی نهایی و کاهش هزینه‌ها خواهد داشت.
اگر قصد خرید دستگاه لجن کش را دارید، توصیه می‌شود ابتدا نیاز پروژه را به‌دقت بررسی کرده و سپس با در نظر گرفتن مشخصات فنی، ظرفیت مخزن، نوع پمپ و شرایط کاری، گزینه مناسب را انتخاب کنید. همچنین، توجه به برند، خدمات پس از فروش و قیمت ماشین لجن کش نیز از نکات مهم در خرید این تجهیزات صنعتی محسوب می‌شود.
شرکت مهران کمپرس با تولید تجهیزات خدمات شهری و راهداری، از بروزترین لجن کش ها را در ایران تولید می‌کند. از جمله دیگر محصولات این شرکت می‌توان به دستگاه درزگیر آسفالت، دستگاه شن پاش و دستگاه مکانیزه پرس زباله اشاره کرد.
دستگاه لجن کش (وکیوم) بنام ماشین لجن کش یا خاور لجن کش معروف بوده و برای امور شهری استفاده می‌شود.
